Zasiłek chorobowy to świadczenie przysługujące osobie ubezpieczonej, która stała się czasowo niezdolna do pracy w skutek choroby, bądź wypadku. Są jednak osoby, które mimo ubezpieczenia nie dostaną zasiłku.

Zasiłek chorobowy nie należy się ubezpieczonym, którzy:

1. zachowują prawo do wynagrodzenia w oparciu o odrębne przepisy
2. przebywają na urlopie bezpłatnym, bądź wychowawczym
3. są tymczasowo aresztowani, bądź odbywają karę pozbawienia wolności
4. są niezdolni do pracy na skutek umyślnego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia
5. są niezdolni do pracy na skutek nadużycia alkoholu (świadczenie nie przysługuje przez pierwszych 5 dni)
6. są uprawnieni do pobierania świadczeń rentowych, emerytalnych, zasiłków dla bezrobotnych, zasiłku, albo świadczenia przedemerytalnego, bądź kompensacyjnego świadczenia nauczycielskiego
7. nie przepracowali wymaganego okresu wyczekiwania
8. w czasie pobierania zasiłku chorobowego podjęły się pracy zarobkowej, albo wykorzystywały czas zwolnienia lekarskiego niezgodnie z przeznaczeniem

Tak zwany okres wyczekiwania to wymagany czas, przez który osoba podlega ubezpieczeniu, zanim nabiera prawa do pobierania zasiłku chorobowego w przypadku ubezpieczenia obowiązkowego trwa on nieprzerwanie 30 dni, natomiast przy ubezpieczaniu dobrowolnym – 90 dni.

Co istotne przy zliczaniu dni ubezpieczenia można zsumować także jego wcześniejsze okresy, jeżeli tylko przerwa między nimi nie jest dłuższa niż 30 dni, albo była ona spowodowana przez urlop wychowawczy, lub bezpłatny, albo odbywanie czynnej służby wojskowej.

Dla otrzymania zasiłku chorobowego ważny jest nie tylko fakt ubezpieczenia, ale i zaświadczenie lekarskie zawierające informacje o niezdolności do pracy. Lekarz wystawia je na druku ZUS ZLA, którego kopię chory podaje pracodawcy (płatnikowi składek), lub wprost do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Musi to zrobić w ciągu 7 dni. Jeżeli się spóźni, może to spowodować obniżenie kwoty zasiłku chorobowego o 25 procent.