Aktualne przepisy związane z amortyzacją nie traktują wszystkich pojazdów i podatników tak samo. Ze względu na większą przychylność skarbówki bardziej opłacalny jest zakup samochodu ciężarowego. Preferencyjnie traktowani są początkujący przedsiębiorcy – mogą oni skorzystać z większej puli metod amortyzacji, niż właściciele firm z większym stażem.

Wydatki poniesione na zakup samochodu są rozliczane w kosztach przeważnie w okresie 5 lat. Nowi przedsiębiorcy (prowadzący działalność gospodarczą nie dłużej niż 24 miesiące) mogą amortyzować ponoszone wydatki na jeden  z 5 sposobów amortyzacji:

• Liniowo
• Jednorazowo
• Degresywnie
• Z indywidualnie ustalonymi stawkami
• Dla aut intensywnie użytkowanych

O doborze konkretnej metody amortyzacji decyduje aktualna sytuacja finansowa firmy, planowane inwestycje i rodzaj kupowanego samochodu.

Metoda amortyzacji liniowej – jest najczęściej wybierana. Można z niej skorzystać zarówno przy amortyzacji aut osobowych, jak i ciężarowych. Status podatkowy przedsiębiorcy nie ma wpływu na jej wy bór, toteż dostępna jest dla wszystkich prowadzących działalność. Przy tej metodzie ciężar zakupu auta jest rozkładany równomiernie na 5 lat, tj. stosuje się stawkę 20 %.

Amortyzacja aut użytkowanych w trudnych warunkach dotyczy samochodów eksploatowanych szczególnie intensywnie – wymaga udowodnienia takiego sposobu użytkowania, jeśli chce się skorzystać z tej metody. Umożliwia ona szybsze przeprowadzenie amortyzacji – poprzez stosowanie podwyższonego (maksymalnie do 1,4) współczynnika. Przy wykorzystaniu tej metody amortyzacji dopuszczalne jest stosowanie stawki, która wynosi najwyżej 28 %. Dobór auta w przypadku tego typu amortyzacji nie ma znaczenia. Można ją stosować i do ciężarowych , i do osobowych samochodów. Ważne, by pamiętać, że przy zmianie warunków użytkowania auta na mniej trudne, należy obniżyć stawkę amortyzacyjną od następnego miesiąca.

Metoda amortyzacji jednorazowej stosowana jest wyłącznie w stosunku do samochodów ciężarowych. Można jej dokonać już w miesiącu, w którym pojazd został zaliczony w ewidencji do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Żeby zaistniała możliwość jej wykorzystania muszą  zostać spełnione następujące warunki: przedsiębiorca dopiero zaczyna działalność gospodarczą; w roku rozpoczęcia, ani w czasie 2 lat poprzedzających nie prowadził działalności gospodarczej osobiście, ani nie prowadził jej jego współmałżonek, z którym istniała wspólność majątkowa. Mogą z niej korzystać  również tzw. „mali podatnicy” i nie ma znaczenia, czy transakcja jest finansowana z własnych oszczędności, zaciągniętego kredytu, czy odbywa się poprzez leasing. Takie rozwiązanie daje możliwość znacznego zmniejszenia podatku dochodowego w fazie rozruchu firmy, stwarza więc pole na dokonanie innych inwestycji.

Jako małego podatnika należy rozumieć przedsiębiorcę, którego przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 200 tysięcy euro w przeliczeniu na złotówki. Na rok 2013 jest to kwota 4 922 000 zł.

Za samochód ciężarowy natomiast uważa się pojazd o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony. W przypadku mniejszych aut o zakwalifikowaniu do grupy samochodów ciężarowych decyduje obecność otwartej części wykorzystywanej do transportu ładunków oraz zaświadczenia z okręgowej stacji kontroli pojazdów i adnotacji w dowodzie rejestracyjnym o spełnieniu w/w warunków.

Amortyzacja ze stawkami ustalonymi indywidualnie jest możliwa przy zakupie samochodów używanych (co najmniej przez 6 miesięcy przed zakupem przez danego przedsiębiorcę). Przy tej metodzie amortyzacji minimalny czas jej trwania to 30 miesięcy. Może być ona stosowana w stosunku do aut osobowych, co jest dużym plusem. Dodatkowym kryterium poza faktem „używania” pojazdu pozwalającym skorzystać z tego rodzaju amortyzacji jest zjawisko „ulepszania”. Pod tym terminem kryje się zamontowanie instalacji gazowej, czy klimatyzacji, lub zwiększenie mocy silnika.

Degresywna amortyzacja – dotyczy znów tylko samochodów ciężarowych. W jej przypadku można maksymalnie podnieść stawkę poprzez zastosowanie współczynnika 2. Z tego typu amortyzacji może skorzystać każdy przedsiębiorca.

Jak widać, większe korzyści dla firmy odnosi się przy zakupie i amortyzacji auta ciężarowego. Warto pamiętać  także o tym, że przy nabyciu ciężarówki kupujący przedsiębiorca może odliczyć cały VAT. W stosunku do samochodów osobowych jest to 60 % – lecz nie więcej niż 6 tysięcy złotych.